Անուշավան Մակարյան

Անուշավան Մակարյան
Ծնվել է	մայիսի 10, 1910; Սարուխան, Նոր Բայազետի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	դեկտեմբերի 1, 1973 (63 տարեկան); Կիրովական, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Երևան
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	գրականագետ
Հաստատություն(ներ)	ՀՀ ԳԱԱ գրականության ինստիտուտ և ՎՊՀ
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ Գրողների միություն
Ալմա մատեր	ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետ (1938)
Գիտական աստիճան	բանասիրական գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներին	հայերեն
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ

Անուշավան Մակարի Մակարյան (մայիսի 10, 1910(1910-05-10), Սարուխան, Նոր Բայազետի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - դեկտեմբերի 1, 1973(1973-12-01), Կիրովական, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ, թաղված է Երևանում), հայ գրականագետ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1939 թվականից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Սարուխան գյուղում։ Միջնակարգ դպրոցն ավարտել է 1930 թ.։ 1930-1933 թվականներին աշխատել է որպես ուսուցիչ։ 1938 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։ Ապա սովորել է ասպիրանտուրայում։ Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին։ 1944 թվականին «Միքայել Նալբանդյանի պոեզիան» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների թեկնածուի աստիճան։ 1968 թվականին «Երվանդ Օտյան» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների դոկտորի աստիճան։ 1944-1947 թվականներին աշխատել է ՀԽՍՀ Մանուկ Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտում, 1971-1973 թվականներին՝ արվեստի ինստիտուտում։ Միաժամանակ 1969-1973 թվականներին աշխատել է Կիրովականի հեռակա մանկավարժական ինստիտուտում։ 1972-1973 թվականներին եղել է նույն ինստիտուտի հայ գրականության ամբիոնի վարիչը^[1]։

Ռուսերեն լույս է տեսել նրա «Երգիծանքի մասին» (Մոսկվա, 1967) գիրքը։ Մահացել է Կիրովականում, թաղվել է Երևանում^[2], Զեյթունի գերեզմանատանը^[3]։ ԽՄԿԿ անդամ 1942 թվականից։

Ա. Մակարյանի երկերի մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մ. Նալբանդյանը և արևմտահայ դեմոկրատիան, Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1946, 170 էջ։
Երվանդ Օտյան, Երևան, Երևանի հեռակա մանկավարժական ինստիտուտի հրատարակություն, 1957, 184 էջ։
Միքայել Նալբանդյանը իբրև բանաստեղծ, Երևան, Երևանի հեռակա մանկավարժական ինստիտուտի հրատարակություն, 1957, 43 էջ^[4]։
Երգիծական հրատարակություն, Երևան, Հայպետհրատ, 1957, 274 էջ^[5]։
Մ. Նալբանդյանի պոեզիան, 1957, 50 էջ։
Երվանդ Օտյան, Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1958, 90 էջ։
Հովհ. Շիրազի լիրիկայի հիմնական գծերը, Երևան, Երևանի հեռակա մանկավարժական ինստիտուտի հրատարակչություն, 1958, 50 էջ։
Հայ գրականության պատմության ծրագիր։ Երևան։ Հայպետուսմանկհրատ, 1959^[6]։
Երվանդ Օտյան, «Հայաստան», 1965, 524 էջ։
Մ. Նալբանդյանը գրող, Երևան, Երևանի հեռակա մանկավարժական ինստիտուտի հրատարակություն, 1968, 104 էջ^[7]։
Մ. Մեծարենցի ստեղծագործությունը, Երևան, Երևանի հեռակա մանկավարժական հրատարակչություն, 1968, 61 էջ^[8]։
Երվանդ Օտյանի կյանքը և հրապարակախոսական գործունեությունը, Երևան, «Սովետական գրող», 1977, 355 էջ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ «Ով ով է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխ. խմբ. Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, Երևան, 2007
↑ Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». 1981. էջ էջ 290.
↑ «The memorial of Makaryan Anushavan (Անուշավան Մակարյան Մակարի) buried at Yerevan's Zeitun cemetery». hush.am (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 20-ին.
↑ Մակարյան, Անուշավան Մակարի (1957). Միքայել Նալբանդյանը իբրև բանաստեղծ. Օգնություն հեռակայողներին. Երևանի պետական հեռակա մանկավարժական ինստիտուտ. Երևան: Ա. հ.
↑ Մակարյան, Անուշավան Մակարի (1957). Ոսկերչյան, Ա (ed.). Երգիծական ստեղծագործություն։ Դիտողություններ ու նշումներ. Երևան: Հայպետհրատ.
↑ Մակարյան, Անուշավան Մակարի; Մկրտչյան, Հարություն Գաբրիելի (1959). Հայ գրականության պատմության ծրագիր. Երևանի պետական հեռակա մանկավարժական ինստիտուտ. Երևան: Հայպետուսմանկհրատ.
↑ Մակարյան, Անուշավան Մակարի (1968). Մ. Նալբանդյանը գրող. Օգնություն հեռակայողին. ՀՍՍՀ բարձրագույն և միջնակարգ մասնագիտական կրթության մինիստրություն, Երևանի պետական հեռակա մանկավարժական ինստիտուտ. Երևան: Ա. հ.
↑ Մակարյան, Անուշավան Մակարի (1968). Միսաք Մեծարենցի ստեղծագործությունը. Օգնություն հեռակայողին. ՀՍՍՀ բարձրագույն և միջնակարգ մասնագիտական կրթության մինիստրություն, Երևանի պետական հեռակա մանկավարժական ինստիտուտ. Երևան: Ա. հ.

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անուշավան Մակարյան» հոդվածին։

[1] «Ով ով է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխ. խմբ. Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, Երևան, 2007

[2] Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». 1981. էջ էջ 290.

[3] «The memorial of Makaryan Anushavan (Անուշավան Մակարյան Մակարի) buried at Yerevan's Zeitun cemetery». hush.am (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 20-ին.

[4] Մակարյան, Անուշավան Մակարի (1957). Միքայել Նալբանդյանը իբրև բանաստեղծ. Օգնություն հեռակայողներին. Երևանի պետական հեռակա մանկավարժական ինստիտուտ. Երևան: Ա. հ.

[5] Մակարյան, Անուշավան Մակարի (1957). Ոսկերչյան, Ա (ed.). Երգիծական ստեղծագործություն։ Դիտողություններ ու նշումներ. Երևան: Հայպետհրատ.

[6] Մակարյան, Անուշավան Մակարի; Մկրտչյան, Հարություն Գաբրիելի (1959). Հայ գրականության պատմության ծրագիր. Երևանի պետական հեռակա մանկավարժական ինստիտուտ. Երևան: Հայպետուսմանկհրատ.

[7] Մակարյան, Անուշավան Մակարի (1968). Մ. Նալբանդյանը գրող. Օգնություն հեռակայողին. ՀՍՍՀ բարձրագույն և միջնակարգ մասնագիտական կրթության մինիստրություն, Երևանի պետական հեռակա մանկավարժական ինստիտուտ. Երևան: Ա. հ.

[8] Մակարյան, Անուշավան Մակարի (1968). Միսաք Մեծարենցի ստեղծագործությունը. Օգնություն հեռակայողին. ՀՍՍՀ բարձրագույն և միջնակարգ մասնագիտական կրթության մինիստրություն, Երևանի պետական հեռակա մանկավարժական ինստիտուտ. Երևան: Ա. հ.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]