Ապահովագրության վիճակագիր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Ակտուարից)

Ապահովագրության վիճակագիր կամ ակտուար, մասնագետ, որը զբաղվում է մաթեմատիկական մեթոդների միջոցով ռիսկի և անորոշության չափմամբ և կառավարմամբ[1]։ Համապատասխան բնագավառը ապահովագրական վիճակագրությունն է, որը ընդգրկում է խիստ մաթեմատիկական հաշվարկներ կյանքի տևողության և կյանքի ապահովագրության ոլորտներում։ Այս ռիսկերը կարող են ազդել հաշվապահական հաշվեկշռի երկու կողմերի վրա և պահանջում են ներդրումների կառավարման, պարտավորությունների կառավարման և գնահատման հմտություններ[2]։ Ապահովագրության վիճակագրերը տրամադրում են ֆինանսների անվտանգության համակարգերի գնահատում՝ կենտրոնանալով դրանց բարդության, մաթեմատիկական մոդելների և մեխանիզմների վրա[3]։

Չնայած ապահովագրության գաղափարը գոյություն է ունեցել անտիկ ժամանակներից[4][5][6], ռիսկերը գիտականորեն չափելու և մեղմելու համար անհրաժեշտ հասկացությունները ծագել են 17-րդ դարից՝ հավանականությունների տեսության և անուիտետի զարգմացման հետ մեկտեղ[7]։ 21-րդ դարում ակտուարները պետք է ունենան անալիտիկ հմտություններ, բիզնես գիտելիքներ և մարդկային վարքագծի և տեղեկատվական համակարգերի իմացություն՝ ռիսկերը վերահսկող ծրագրեր մշակելու և կառավարելու համար[1]։ Ակտուար դառնալու պահանջները կախված են երկրներից, սակայն գրեթե բոլոր գործընթացները կիսում են խիստ կրթության կամ քննության և պահանջում են տարիներ[8][9]։

Մասնագիտությունը մշտապես դասվել է ամենացանկալիների ցանկում[10]։ Միացյալ Նահանգներում տարբեր հետազոտությունների ընթացքում ակտուար լինելը 2010 թվականից ի վեր մի քանի անգամ զբաղեցրել է առաջին կամ երկրորդ տեղը[11][12][13], իսկ վերջին տասնամյակի մեծ մասի ընթացքում եղել է լավագույն 20-ում[14][15][16][17][18]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «What Do We Do?». Be an Actuary. 2022. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  • «How we manage risk». Be an Actuary. 2022. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  • Trowbridge, Charles L. (1989). «Fundamental Concepts of Actuarial Science» (PDF). Revised Edition. Actuarial Education and Research Fund. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2006 թ․ հունիսի 29-ին. Վերցված է 2006 թ․ հունիսի 28-ին.
  • Johnston, Harold Whetstone (1932) [1903]. «Burial places and funeral ceremonies». The Private Life of the Romans. Revised by Mary Johnston. Chicago, Atlanta: Scott, Foresman and Company. էջեր §475–§476. ISBN 978-0-8154-0453-8. LCCN 32007692. Վերցված է 2006 թ․ հունիսի 26-ին. «Early in the Empire, associations were formed for the purpose of meeting the funeral expenses of their members, whether the remains were to be buried or cremated, or for the purpose of building columbāria, or for both ... If the members had provided places for the disposal of their bodies after death, they now provided for the necessary funeral expenses by paying into the common fund weekly a small fixed sum, easily within the reach of the poorest of them. When a member died, a stated sum was drawn from the treasury for his funeral ... If the purpose of the society was the building of a columbārium, the cost was first determined and the sum total divided into what we should call shares (sortēs virīlēs), each member taking as many as he could afford and paying their value into the treasury.»
  • Loan, Albert (Winter 1991–1992). «Institutional Bases of the Spontaneous Order: Surety and Assurance». Humane Studies Review. 7 (1). Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ հունիսի 14-ին. Վերցված է 2006 թ․ հունիսի 26-ին.
  • Lewin, Chris (2007 թ․ հունիսի 14). «Actuarial History». Institute and Faculty of Actuaries. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հոկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2012 թ․ փետրվարի 27-ին.
  • Heywood, Geoffrey (1985). «Edmond Halley: astronomer and actuary» (PDF). Journal of the Institute of Actuaries. 112 (2): 279–301. doi:10.1017/S002026810004213X. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 29-ին.
  • Feldblum, Sholom (2001) [1990]. «Introduction». In Lowe, Robert F. (ed.). Foundations of Casualty Actuarial Science (4th ed.). Arlington, Virginia: Casualty Actuarial Society. ISBN 978-0-9624762-2-8. LCCN 2001088378.
  • «Practice areas» (PDF). The Official Guide to Becoming an Actuary. Institute and Faculty of Actuaries. 2014 թ․ սեպտեմբերի 26. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
  • Riley, Cindy (2013). «Actuaries in action: Why it's rated the number one profession». STEM Education. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 20-ին.
  • Thomas, David (2012). «Be happy: Become an actuary». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 20-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 8-ին.
  • Weber, Lauren (2013). «Dust Off Your Math Skills: Actuary Is Best Job of 2013». The Wall Street Journal. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 23-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 24-ին.
  • CareerCast (2014). «Best Jobs of 2014: 4. Actuary». CareerCast. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 25-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 26-ին.
  • CareerCast (2015). «The Best Jobs of 2015: No. 1 Actuary». CareerCast. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 27-ին.
  • CareerCast (2016). «The Best Jobs of 2016: 10. Actuary». CareerCast. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 10-ին.
  • «Best Jobs in America». CNN Money. 2017. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 14-ին.
  • CareerCast (2019). «The Best Jobs of 2019: 10. Actuary». CareerCast. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 14-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  • CareerCast (2021). «The Best Jobs of 2021: 9. Actuary». CareerCast. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.